Balkanroute van Turkije naar West-Europa
tekst Pieternel Gruppen /
dagblad Trouw
Hoe komen vluchtelingen op doorreis naar een nieuw bestaan aan eten,
een slaapplek en schoon water? Nieuwsgierig naar de omstandigheden op
de relatief nieuwe Balkanroute, reisde Den Blanken af naar het Griekse Lesbos.
In de haven wachtte hij groepen vluchtelingen op en reisde met hen mee.
Met de bus, de trein en te voet. De Balkanroute
(zie
kaartje)
is de belangrijkste vluchtroute geworden voor vooral Syriërs, Afghanen en
Pakistanen. "Toen ze de boten afstapten zag ik direct verschil tussen
deze groepen. De Afghanen en Pakistanen gingen onmiddellijk op zoek naar
een stuk karton om op te kunnen slapen. De Syriërs waren duidelijker wat
onhandiger, zijn minder gewend te improviseren. Deze groep is over het
algemeen welvarend en reist vaker in gezinsverband.
Als ze eenmaal de vereiste doorreisdocumenten hebben bemachtigd kunnen
de Syriërs onderweg af en toe een taxi nemen of in een hotel slapen.
De Afghanen en Pakistanen slapen in parken of zoeken een bushokje op. Ook kleine koepeltentjes,
die een handige handelaar in Griekenland verkoopt voor zo’n 10 euro, doken overal op. Ik zag ze
zelfs nog in de parken van Budapest terug.
Officiële hulp van autoriteiten of bijvoorbeeld het Rode Kruis kwam Den Blanken nauwelijks tegen.
Wel was hij verrast door de vele vrijwilligers die hulp boden langs de route. Bij de grensovergang
bijvoorbeeld stonden ze boterhammen en flesjes water uit te delen. Ik zag ook iemand bij het station
een hele lading meloenen van een boer opkopen om vervolgens aan de vluchtelingen uit te delen.
In Macedonië beleefde hij angstige momenten toen een horde mensen een trein bestormde
om een plekje te bemachtigen in een van de overvolle wagons. Er werd getrokken en geduwd
om bij elkaar te kunnen blijven." Maar toen de snikhete grens bij Servië was bereikt
ging het er weer heel ordelijk aan toe. De groepen vluchtelingen zetten spontaan hun
tas keurig in een rij voor de douane om zo zelf niet in de brandende zon te hoeven staan
maar op een koeler plekje onder de bomen. Natuurlijk zijn er ook frustraties, vooral
tijdens het eindeloos wachten op papieren om het land te mogen doorkruizen. Ze hebben
per land toestemming nodig om er in een paar dagen doorheen te reizen.
Om de tijd te doden wordt er dan gekaart, gepraat en de mobiele telefoon geraadpleegd.
Volgens de fotograaf ondertussen een basisbehoefte geworden tijdens de tocht.
De smartphone is echt hun lifeline. Via sms’jes wordt voortdurend informatie
uitgewisseld met mensen die al verder op de route zijn. Met name de Syriërs gebruiken
hun telefoon ook om via Western Union geld te ontvangen. En toen ik met een groep Pakistanen
door het hoge gras richting Hongaarse grens liep, gebruikten ze hun telefoon als een gps.
Het opladen van die mobieltjes leverde een Macedonische ondernemer handel op.
Bij het station net over de Griekse grens had hij een haspel neergelegd waar zo’n veertig
telefoons tegelijk opgeladen konden worden, voor een euro per stuk. Ook zag Den Blanken
hoe in de haven van Athene twee mooie verkoopsters van Vodafone gratis simkaartjes uitdeelden.
Heel slim want onderweg zullen de migranten hun beltegoed dan bij die maatschappij kopen.
Uiteraard wilde hij het beruchte hek dat Hongarije zegt op te trekken om mensen te weren,
fotograferen. Ik werd naar een soort persvak geleid waar ik het hek mocht fotograferen. Maar
toen ik daar later omheen liep zag ik dat het maar een klein stukje was, het leek wel een decor.
En ook hier stonden aan de andere kant van de grens weer vrijwilligers klaar. Dit keer met
wegwerpscheermesjes en een provisorisch geïnstalleerde kraan. Iedereen ging zich een beetje
opknappen. Je voelde in de groep een soort opluchting. We zijn er, het doel is bereikt.
Klik hier voor de foto's.
Click here for the pictures.
Home