Honderdvijftig jaar geleden werd de slavernij er afgeschaft. Maar wie in de Dominicaanse Republiek goed rondkijkt ziet dat sindsdien weinig is veranderd. Verscholen achter suikerrietplantages liggen nog steeds dorpen die bevolkt worden door pikzwarte mensen. Het zijn nakomelingen van slaven die - nog steeds - slavenarbeid verrichten.

Het Caraïbische eiland Hispaniola, drie keer groter dan Nederland, is verdeeld in twee landen: het doodarme Haïti en de iets minder arme Dominicaanse Republiek . Bijna 30 procent van de 7 miljoen Haïtianen woont en werkt - illegaal - in het buurland.

De mannen werken vrijwel uitsluitend op suikerrietplantages. Vroeger waren die Dominicaans staatseigendom; tegenwoordig zijn de meeste in buitenlandse handen. Het kappen van suikerriet wordt beschouwd als een van de zwaarste vormen van arbeid. De zon is heet, de suikerrietstengels zijn dik en taai en alles gebeurt met de hand. Ongelukken zijn aan de orde van de dag. Er wordt stukloon betaald. Wie hard werkt verdient ongeveer 2 Amerikaanse dollars per dag. Vakbonden zijn er niet.

Na een eerste bezoek aan de suikerrietplantages van de Dominicaanse Republiek raakte fotograaf Piet den Blanken zo onder de indruk van de onmenselijke situatie dat hij besloot terug te keren om het leven van de nieuwe slaven uitvoerig te documenteren. Bijzonder navrant vond hij dat het juist Haïtianen zijn die dit juk nog steeds dragen - terwijl de Haïtiaanse negers in 1791 als eersten op het westelijk halfrond hun vrijheid wisten te bevechten.

Den Blanken verbleef enige tijd in Batey 5, een van de in totaal elf dorpen die verspreid liggen in de suikerrietvelden van Barahona?????, in het zuidwesten van het land. De suikerfabriek waar de rietstengels worden vermalen en waar het suikersap in hete vuren wordt ingekookt, is in handen van Italiaanse en Venezolaanse eigenaren.

De foto’s tonen de zwaarbewaakte grens tussen Haïti en de Dominicaanse Republiek, waar soldaten de Haïtianen officieel staan tegen te houden. Enkele honderden meters verder, waar alleen kreupelhout en riviertjes de grens afbakenen, slippen de illegalen echter eenvoudigweg de grens over.

In de oude slavendorpen zijn nauwelijks sanitaire en andere voorzieningen. Gezinnen en seizoenarbeiders wonen in lemen hutten en barakken. Op twee plaatsen in Batey 5 was water, Wie zich wilde wassen kon zich van een emmer bedienen. Er wonen tweeduizend mensen.

Iedere ochtend stuurt de fabriek een tractor met een wagen erachter om de werkers naar het veld te brengen. In een van de dorpen brak enkele jaren geleden een opstand uit omdat de opzichter elke nacht de mensen opsloot en pas `s ochtends de deuren weer van het slot deed

De werkdag is lang en zwaar. Tussen de middag staan de mannen in een lange rij voor een bord bonen met rijst. Als de vermoeidheid toeslaat wordt de kans op ongelukken groter. Mannen hakken met hun machete in een been of een arm, of ze komen onder een wagen terecht, zoals ....... overkwam. Als ware hij een gekruisigde hieven de anderen hem op en brachten hem weg.